“Don’t scroll”: Όταν η Γάζα ζητά την προσοχή μας

Φαντάσου να σκρολάρεις ανέμελα, χαζεύοντας ένα ακόμα “Get Ready With Me” βίντεο, με lip gloss, outfit check κ.τλ. και ξαφνικά το πλάνο αλλάζει. Δεν βλέπεις πια καθρέφτες και αξεσουάρ, βλέπεις μια γυναίκα στο πάτωμα, τα αδέρφια της τρομαγμένα, ένα σπίτι-ερείπιο και μια γυναικεία φωνή να σε εκλιπαρεί να της χαρίσεις λίγο από τον χρόνο σου για να σου μιλήσει για την πραγματικότητα ενός πολέμου που δεν σταμάτησε ποτέ.

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Τόσο Παλαιστίνιοι της Γάζας όσο και ακτιβιστές που στηρίζουν εξ αποστάσεως (με δωρεές) οικογένειες της Γάζας, ανεβάζουν όλο και πιο συχνά βίντεο που ζητούν βοήθεια με κάποια αναφορά σε κάποιο άσχετο θέμα ή με ένα κλιπ από άλλο βίντεο.

Όταν “αποκαλυφθεί” η πραγματική εικόνα του βίντεο (ή του slideshow εικόνων) ζητούν από τους users:

• να παραμείνουν στο βίντεο μέχρι το τέλος
• να κάνουν engage (πατώντας like, κάνοντας save ή στέλνοντας το βίντεο αλλού)
• να κάνουν δωρεές μέσω GoFundMe
• να κάνουν σχόλια 9+ λέξεων, κάποιες φορές για συγκεκριμένα άλλα trends (π.χ. labubu)
• να κάνουν μια συγκεκριμένη άσχετη αναζήτηση στο search bar

Από τις 07.10.2023* και μετά, Παλαιστίνιοι της Γάζας έχουν στραφεί στα social media τόσο για να ζητήσουν βοήθεια (για τα βασικά έξοδά τους ή την οργάνωση της διαφυγής τους), να ασκήσουν πίεση, αλλά και να καταγράψουν τι συμβαίνει, καθώς το Ισραήλ απαγορεύει την είσοδο σε ξένους δημοσιογράφους (πλην ελάχιστων εξαιρέσεων, που έχουν εισέλθει με συνοδεία του IDF και μάλιστα για λίγες ώρες)

Για πολλούς μήνες, όμως, δεν χρειαζόταν να καταφεύγουν σε “τεχνάσματα” με άσχετα hooks στα βίντεό τους.

*Έκτοτε στη Γάζα ο ισραηλινός στρατός έχει σκοτώσει 58.000+ Παλαιστινίους στη Γάζα.

H συνεχής έκθεση σε εικόνες από τη Γάζα έχει προκαλέσει “απάθεια” σε μέρος του κοινού, σύμφωνα με ΜΚΟ που διευκολύνουν εράνους Παλαιστινίων στη Γάζα.

Το φαινόμενο αυτό, που δεν αφορά μόνο τη Γάζα (έχει συμβεί και με τον πόλεμο (θέλει σένσορ) στην Ουκρανία), είναι γνωστό ως “crisis fatigue”.

Οι δημιουργοί στο TikTok προσπαθούν να σπάσουν αυτή την κόπωση με “δόλωμα”, ξεκινώντας με άσχετο περιεχόμενο για να τραβήξουν την προσοχή.

Οι δημιουργοί στο TikTok θεωρούν ότι τα άσχετα hooks, τα άσχετα comments και searches συμβάλλουν στο να κατηγοριοποιήσει ο αλγόριθμος το βίντεο ως κάτι viral ψυχαγωγικό/lifestyle και όχι πολιτικό.

Αυτό το κάνουν ελπίζοντας ότι ο αλγόριθμος θα το προβάλλει σε πιο διευρυμένο κοινό, καθώς το ΤikTok, σύμφωνα με ειδικούς, φαίνεται να μην προωθεί το content που κρίνει ως πολιτικό σύμφωνα με ειδικούς.

Παράλληλα, θεωρείται ότι το engagement, τα μεγάλα σχόλια, και η προβολή του βίντεο ως το τέλος κάνουν τον αλγόριθμο να αυξήσει το reach του βίντεο, γεγονός που εξηγεί τις σχετικές εκκλήσεις.

Δεν υπάρχει πραγματικός τρόπος να το μετρήσουμε.

Σύμφωνα όμως με ειδικούς, το engagement που ζητάνε οι δημιουργοί των βίντεο (π.χ. likes, saves και shares) έχει μεγάλη σημασία, όχι από μόνο του.

Το να περάσουν οι users χρόνο “πατώντας” αυτά τα κουμπιά σημαίνει ότι θα δουν μεγαλύτερο μέρος ή ακόμα και ολόκληρο το βίντεο.

Αυτό έχει μεγάλη σημασία, καθώς το watch time (το πόσο από το βίντεό σου θα δει ένας user) φαίνεται να είναι το πιο καθοριστικό στοιχείο στην προώθηση του βίντεο από τον αλγόριθμο.

Το μόνο αποτέλεσμα που μπορεί να μετρηθεί είναι τα ποσά των δωρεών, που πολλοί από αυτούς τους δημιουργούς ζητούν μέσω των βίντεό τους.

Σύμφωνα με εκπρόσωπο της πλατφόρμας δωρεών GoFundMe, έως τον Μάρτιο του 2024 έχουν υπάρξει 12.000 ενεργοί έρανοι από τη Λωρίδα της Γάζας και έχουν συλλογικά μαζέψει €77 εκατομμύρια.

TIME [1], [2]

Deutsche Welle