“Όταν μας βιάζουν, μας κάνουν να ντρεπόμαστε εμείς. Αλλά η ντροπή είναι δική τους όχι δική μας”. Μέσα σε λίγα λεπτά, η οθόνη του κινητού μου χθες το απόγευμα, γέμισε με news alerts με αυτή φράση σε όλες τις γλώσσες. Μέχρι χθες απέφευγα να ψάξω, να μάθω περισσότερα για την υπόθεση της Gisèle Pelicot. Είχα επιλέξει να παρακολουθώ τις αδρές γραμμές, δηλαδή ότι στην Αβινιόν της Γαλλίας από τις αρχές του Σεπτεμβρίου γίνεται η δίκη για την υπόθεση ενός συζύγου, του Dominique Pelicot που νάρκωνε επί 9 χρόνια την επί 50 χρόνια σύζυγό του και συνολικά κάλεσε δεκάδες άνδρες στο σπίτι τους, στο κρεβάτι τους για να τη βιάσουν ενώ ο ίδιος βιντεοσκοπούσε τους βιασμούς.
Παρατηρούσα ότι η υπόθεση έχει ξεσηκώσει την γαλλική κοινωνία που κατέβαινε στους δρόμους για να διαδηλώσει και έβλεπα στα social media τα graffiti με το πρόσωπό της Gisèle Pelicot στους τοίχους και δίπλα συνθήματα όπως “Η ντροπή αλλάζει στρατόπεδο”.
Μέχρι εκεί άντεχα.
“Ήθελα όλες οι γυναίκες που είναι θύματα βιασμού να λένε η κυρία Pelicot το έκανε, μπορούμε να το κάνουμε και εμείς”.
Όμως χθες η Pelicot – η οποία επέλεξε ανοιχτή κι όχι κεκλειμένων των θυρών δίκη – ενώπιον του δικαστηρίου δήλωσε “Ήθελα όλες οι γυναίκες που είναι θύματα βιασμού να λένε η κυρία Pelicot το έκανε, μπορούμε να το κάνουμε και εμείς”.
Αν εκείνη ως θύμα στέκεται με τέτοιο θάρρος, εγώ ως παρατηρήτρια, δεν έχω δικαίωμα να δειλιάζω και να αποφεύγω την υπόθεση διότι απλώς ανακατεύεται το στομάχι μου. Διότι, αλήθεια, δεν παλεύονται οι λεπτομέρειες, δεν αντέχεται το μίσος και η κτηνωδία των 50 βιαστών και του συζύγου της όπως την περιγράφουν στις καταθέσεις τους τις οποίες διαβάζω με προσοχή τις τελευταίες ώρες.
Disclaimer, εδώ δεν θα βρείτε τις περιγραφές των εγκλημάτων, ούτε τις καταθέσεις, (θα τις βρείτε παντού εξάλλου) δεν θα βρείτε κλειδαρότρυπα – αλλά πώς αυτή η υπόθεση γίνεται σημείο αναφοράς σε κοινωνικό και νομικό επίπεδο για τα θύματα βιασμού.
Αυτή η ωμή υπερασπιστική γραμμή των βιαστών, ξαναφούντωσε στη Γαλλία τη συζήτηση για την ανάγκη της ένταξης του όρου ”συναίνεση” στον ορισμό του βιασμού
Προσπάθησα να μπω στη θέση της Pelicot όταν άκουγε τα θηρία στο δικαστήριο να αρνούνται το βιασμό, ισχυριζόμενα ότι θεώρησαν πως το θύμα προσποιούνταν ότι κοιμόταν ή ότι έπαιζε παιχνίδι ή πως το γεγονός ότι ο σύζυγος είχε συναινέσει ήταν αρκετό. Πρακτικά επικαλούνται συναίνεση διότι σύμφωνα με το γαλλικό ποινικό δίκαιο ως βιασμός ορίζεται η σεξουαλική διείσδυση κάθε είδους που διαπράττεται με βία, εξαναγκασμό, απειλή ή αιφνιδιασμό. Αυτή η ωμή υπερασπιστική γραμμή των βιαστών, ξαναφούντωσε στη Γαλλία τη συζήτηση για την ανάγκη της ένταξης του όρου ”συναίνεση” στον ορισμό του βιασμού όπως άλλωστε προτείνει η ευρωπαϊκή οδηγία.
Η αρχή “μόνο το ναι σημαίνει ναι” που έχει χωρίσει στα δύο τα κράτη-μέλη της ΕΕ και ισχύει μεταξύ άλλων, στη Σουηδία, την Ισπανία και εν μέρει στην Ελλάδα, βασίζεται στην ιδέα πως πρέπει να υπάρχει ρητή συναίνεση για μία σεξουαλική επαφή, προκειμένου αυτή να μη θεωρηθεί ως βιασμός.
Αν ο νόμος έγραφε ότι ένα άτομο πρέπει να βεβαιωθεί ότι ο/η σύντροφός του συναινεί, δεν θα υπάρχει περιθώριο υπεράσπισης για αυτούς τους 50 άνδρες.
Στην περίπτωση της Pelicot, σύμφωνα με την καθηγήτρια Νομικής με εξειδίκευση στη σεξουαλική βία, Carole Hardouin-Le Goff, αν ο νόμος έγραφε ότι ένα άτομο πρέπει να βεβαιωθεί ότι ο/η σύντροφός του συναινεί, δεν θα υπάρχει περιθώριο υπεράσπισης για αυτούς τους 50 άνδρες. Και για πόσους άλλους θα πω εγώ.
Η Gisèle Pelicot, 71 ετών, μετατρέπεται στο σύμβολο αυτής της διεκδίκησης στη χώρα της και σε όλη την Ευρώπη. Λέει κάτι που μοιάζει με περισσότερο με άθλο παρά θυσία για όλους μας :
“Δεν εκφράζω ούτε θυμό, ούτε μίσος αλλά επιθυμία να αλλάξει αυτή η κοινωνία απέναντι στη σεξουαλική βία κατά των γυναικών”.
fyi: Η δίκη θα συνεχιστεί μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου, οπότε θα ανακοινωθεί η απόφαση.
Γιατί Υπάρχουμε
