(fyiteam)Τα Gen Z protests είναι εξεγέρσεις που λαμβάνουν χώρα κυρίως από τον Σεπτέμβριο 2025 και διοργανώνονται από μέλη της Gen Z, δηλαδή γεννημένα από το 1997 ως το 2012.
Πού και πότε;
ΙΝΔΟΝΗΣΙΑ | 17 Φεβ – σήμερα (σποραδικά)
ΚΕΝΥΑ | 9 Ιουν – 7 Ιουλ
ΦΙΛΙΠΠΙΝΕΣ | 4 Σεπ – σήμερα
ΝΕΠΑΛ* | 8-13 Σεπ
ΠΕΡΟΥ | 13 Σεπ – σήμερα
ΜΑΔΑΓΑΣΚΑΡΗ | 25 Σεπ – 14 Οκτ
ΜΑΡΟΚΟ | 27 Σεπ – σήμερα
*Οι εξεγέρσεις στο Νεπάλ πρωτοχαρακτηρίστηκαν “Gen Z protests”, κατηγοριοποιώντας ανάλογα πολλές που ακολούθησαν και πολλές που προηγήθηκαν (ετεροχρονισμένα).
(fyiteam)Οι αφορμές ποικίλλουν: από τον θάνατο ενός blogger υπό αστυνομική κράτηση (Κένυα), και αλλαγές στο συνταξιοδοτικό (Περού), ως τη διαφθορά στα δημόσια έργα (Φιλιππίνες) και τις τεράστιες σπατάλες για τα στάδια του Παγκόσμιου Κυπέλλου (Μαρόκο).
Οι αιτίες πηγάζουν από βαθύτερα προβλήματα όπως: ανισότητα, οικονομική αβεβαιότητα, διαφθορά, δυσπιστία προς την κυβέρνηση, αλλά και η γενικότερη αίσθηση ότι τα παραδοσιακά πολιτικά συστήματα δεν τους καλύπτουν.
Βασικό χαρακτηριστικό των χωρών στις οποίες γίνονται οι εξεγέρσεις είναι ο μικρός ηλικιακά πληθυσμός (20-30).
(fyiteam)Όσες εξεγέρσεις έγιναν από νέους στα πρώτα χρόνια των social media (π.χ. Αραβική Άνοιξη 2010-2012) τα χρησιμοποίησαν ως εργαλείο.
Παρόλα αυτά, οι τωρινές εξεγέρσεις της Gen Z βασίζονται σε αυτά, περισσότερο από ποτέ, χρησιμοποιώντας τα “mainstream” social media (π.χ. Instagram, TikTok) για ενημέρωση, κινητοποίηση και οργάνωση.
Παρατηρείται, όμως, και η χρήση άλλων, όπως τo Discord, η πλατφόρμα chatting για gamers, μέσω της οποίας προτάθηκε η προσωρινή κυβέρνηση στο Νεπάλ.
Σε καθεμία χώρα ξεχωριστά, η κρατική καταστολή οδήγησε σε δεκάδες νεκρούς και χιλιάδες τραυματισμένους.
Στην Ινδονησία σκοτώθηκαν 8 άτομα το διάστημα 25-30.08, με την Αστυνομία να κάνει υπερβολική χρήση βίας (π.χ. δακρυγόνα, πλαστικές σφαίρες)
Στην Κένυα σκοτώθηκαν 65 άτομα σε έναν μήνα (09.06-07.07), με τις Αρχές να κόβουν την πρόσβαση στο ίντερνετ για να καταστείλουν τις διαδηλώσεις.
(fyiteam)Τα κινήματα των διάφορων χωρών αλληλοεπηρεάζονται και αυτό φαίνεται από τα κοινά σύμβολα.
Μια μαύρη σημαία με ένα χαμογελαστό κρανίο και ένα ψάθινο καπέλο, που πρωτοεμφανίστηκε στην Ινδονησία, έκανε την εμφάνισή της και σε άλλες χώρες.
Προέρχεται από τη δημοφιλή ιαπωνική σειρά manga και anime “One Piece”, που ακολουθεί ένα πλήρωμα πειρατών υπό τον Monkey D. Luffy, το οποίο συγκρούεται με διεφθαρμένες κυβερνήσεις.
Αφορμή: Απαγόρευση 26 διαφορετικών social media
Αίτια: Διαφθορά και αυταρχισμός της κυβέρνησης του K. P. Sharma Oli
Σκοπός: Άρση της απαγόρευσης και ανατροπή της κυβέρνησης
Δράσεις διαδηλωτών: Μαζικές πορείες, πυρπόληση κυβερνητικών κτιρίων, συγκρούσεις με τις δυνάμεις ασφαλείας
Θύματα: 74 νεκροί, 1.300+ τραυματίες
Κατάληξη: Παραίτηση π/θ, διορισμός προσωρινού π/θ, διάλυση Κοινοβουλίου, προκήρυξη εκλογών για το 2026
Αφορμή: Παρατεταμένες διακοπές ρεύματος και νερού
Αίτια: Διαφθορά, ανεργία, κόστος ζωής
Σκοπός: Παραίτηση προέδρου A. Rajoelina
Δράσεις: Μαζικές πορείες, λεηλασίες σπιτιών πολιτικών, συγκρούσεις με δυνάμεις ασφαλείας
Θύματα: 22 νεκροί, 100+ τραυματίες
Κατάληξη: Διαφυγή προέδρου από τη χώρα, στήριξη της εξέγερσης από τον στρατό, πραξικόπημα
Αφορμή: Τεράστιες δαπάνες για τις αθλητικές εγκαταστάσεις για το Παγκόσμιο Κύπελλο 2030
Αίτια: Υποχρηματοδότηση υγείας/παιδείας, διαφθορά, υψηλή ανεργία νέων
Σκοπός: Λογοδοσία κυβέρνησης, μοίρασμα κρατικών δαπανών από την αρχή
Δράσεις: Μαζικές πορείες από τις ανώνυμες ομάδες “GenZ212”, λεηλασίες τραπεζών, συγκρούσεις με δυνάμεις ασφαλείας
Θύματα: 3 νεκροί
Κατάληξη (ως τώρα): Αύξηση 16% στις δαπάνες υγείας/παιδείας στον προϋπολογισμό για το 2026
(fyiteam)Οι νέοι έχουν και την πραγματική δύναμη και τα online εργαλεία να οργανωθούν και να βγουν στον δρόμο.
Η απουσία, όμως, μιας σοβαρής πολιτικής οργάνωσης και εμπειρίας πίσω από τις Gen Z εξεγέρσεις, ενδέχεται να σταθεί εμπόδιο στην επίτευξη των στόχων που οι ίδιοι έχουν θέσει.
Αυτό είναι πιθανό να οδηγήσει στο “καπέλωμα” από άλλες δυνάμεις που θέλουν να καταλάβουν την εξουσία, όπως συνέβη με το πραξικόπημα στη Μαδαγασκάρη.
