Χθες ξυπνήσαμε σε έναν κόσμο χωρίς Bashar al-Assad, με αντάρτες και τζιχαντιστές να πανηγυρίζουν στη Δαμασκό, μια κάποτε κοσμοπολίτικη μητρόπολη. Ο οφθαλμίατρος, που έγινε πρόεδρος στα 34 του, όταν διαδέχτηκε στη θέση τον μπαμπά του, ο οποίος πέθανε το 2000, με το χαρακτηριστικό ψεύδισμα και τη βρετανική προφορά στις καταλήξεις του λόγω των σπουδών στο Λονδίνο, διέφυγε και βρίσκεται πλέον στη φιλόξενη για εκείνον Μόσχα και μάλλον θα κάνουμε καιρό να τον δούμε ξανά σε τηλεοπτικές συνεντεύξεις σε δυτικά μέσα, όπως έκανε συχνά όλα αυτά τα χρόνια.
Μιλούσε σε μεγάλα ειδησεογραφικά δίκτυα για να κατηγορήσει τη Δύση και να υπερασπιστεί τη Ρωσία, αλλά και για να αποκρούσει τα στοιχεία που έδειχναν ότι τον Αύγουστο του 2013, το καθεστώς του χρησιμοποίησε το νευροτοξικό αέριο σάριν έξω από τη Δαμασκό, στη Γούτα. 1500 νεκροί, ανάμεσά τους 500 παιδιά και συνθήκες θανάτου που θα αποφύγω να περιγράψω.
Για αυτήν και τις υπόλοιπες χημικές επιθέσεις που ακολούθησαν, για τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση της εποχής μας και όσα ναυάγια αυτή έφερε, για τις φυλακίσεις, τους βασανισμούς και τους θανάτους των αντικαθεστωτικών, συνολικά για τη διάλυση της πατρίδας του, δεν ξέρω αν θα λογοδοτήσει ποτέ. Το πώς θα πέσουν όλοι σαν κοράκια να πάρουν από ένα κομματάκι της Συρίας λόγω της στρατηγικής της θέσης και των ενεργειακών της αποθεμάτων (πετρελαιοπηγές και απόθεμα φυσικού αερίου), θα το παρακολουθεί από μακριά.
Στο πεδίο, έχει κερδίσει αυτό το κράμα ανταρτών και τζιχαντιστών με λίγο από ISIS, λίγο από al-Qaeda, όπως εξηγήσαμε στο πρόσφατο explainer, έτσι κι αλλιώς είχαν σημαντικό ρόλο στην περιοχή όλα αυτά τα χρόνια. Μπορούμε, όμως, να πούμε σήμερα ποιος βγαίνει κερδισμένος; Η γεωπολιτική δεν είναι ακριβώς το Άρης-ΠΑΟΚ στο “Κλεάνθης Βικελίδης” (o καθένας και η καθεμιά με τις αναφορές του/της). Θέλει πολύ χρόνο και πολύ zoom out στους χάρτες για να βρούμε τους αληθινούς νικητές και χαμένους. Θα προσπαθήσω ωστόσο να βάλω μια σειρά τα δεδομένα αυτή τη στιγμή.
Η γεωπολιτική δεν είναι ακριβώς το Άρης-ΠΑΟΚ στο “Κλεάνθης Βικελίδης”. Θέλει πολύ χρόνο και πολύ zoom out στους χάρτες για να βρούμε τους αληθινούς νικητές και χαμένους
Ο Vladimir Putin, αν και συγκαταλέγεται στους χαμένους, θα σχεδιάζει ήδη πώς θα πάρει ρεβάνς αλλά σε άλλο μέτωπο, στις διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία (περισσότερα στο χθεσινό explainer ). Για το Ιράν, -κι όπου Ιράν, βλέπε Χεζμπολάχ και Χαμάς- που ήταν σύμμαχος του Assad, οι εξελίξεις στη Συρία αποτελούν πολύ βαριά ήττα, διότι χάνει το πέρασμα για μεταφορά όπλων κατά του Ισραήλ, κι όλα αυτά λίγους μήνες μόνο μετά το ξεκλήρισμα των ηγετών Χαμάς – Χεζμπολάχ.
Η Τουρκία μπορεί να χαίρεται; Βεβαίως, πολεμούσε τον Assad και έχει, έτσι κι αλλιώς, καθοριστικό ρόλο μαζί με πολλά “όνειρα” για την περιοχή. Μπορεί όμως να πανηγυρίζει; Όχι, διότι πρέπει να δούμε πώς θα διαμορφωθούν οι δυνάμεις εντός της χώρας, πρακτικά πόσο μεγάλο κομμάτι θα ελέγχουν οι επίσης πρωταγωνιστές της περιοχής και υποστηριζόμενοι από τις ΗΠΑ, Κούρδοι, τους οποίους ο Erdogan θέλει να εξαφανίσει από την περιοχή κι από προσώπου γης επίσης. Δηλαδή, για να συνεννοούμαστε, αν αντί να τους δει να βγαίνουν από το παιχνίδι, τους δει ως βασικούς παίκτες, δεν θα χαρεί και πολύ.
Μέχρι να γίνει ξεκάθαρο ποια θα είναι η επόμενη μέρα για τη χώρα, οι Σύροι και οι Σύριες περνούν από τον ένα εφιάλτη στον άλλον. Δεκατρία ολόκληρα χρόνια μετά από έναν εμφύλιο που άρχισε ως αποτέλεσμα της καταστολής της Αραβικής Άνοιξης από τον Assad και της χοντρής εμπλοκής όλων των proxy δυνάμεων, οι άνθρωποι εκεί ζουν ξανά το χάος, νέους εκτοπισμούς, νέα αγωνία, μια μόνιμη και συνεχώς χειρότερη κρίση ανθρωπιστικού χαρακτήρα, και τον φόβο ότι οι τζιχαντιστικές δυνάμεις θα θέλουν να κάνουν ένα “Αφγανιστάν”, δηλαδή ένα απάνθρωπα καταπιεστικό καθεστώς, πάνω στη Μεσόγειο.
Όχι, Θεέ, ούτε τώρα, λυπήθηκες τη Συρία.
Γιατί Υπάρχουμε
