Λίγες ημέρες πριν τη συμπλήρωση 50 ετών από το πραξικόπημα στη Χιλή στις 11 Σεπτεμβρίου, ο πρόεδρος της χώρας, Gabriel Boric, ανακοίνωσε πως θα ξεκινήσει εκτεταμένη έρευνα με κρατική χρηματοδότηση για να καθοριστεί η τύχη των εξαφανισμένων ανθρώπων από την περίοδο της δικτατορίας του Augusto Pinochet (1973-1990).
Η κυβέρνηση στην ίδια ανακοίνωση παρουσίασε ένα πλάνο δράσεων μεταξύ 30 Αυγούστου και 11 Σεπτεμβρίου με άξονες τη διατήρηση της συλλογικής μνήμης και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο Boric τόνισε: “Η δικαιοσύνη έχει αργήσει πολύ. Η έρευνα δεν είναι ένα δώρο στις οικογένειες, είναι καθήκον απέναντι στην κοινωνία”.
Με την κρατική έρευνα θα ψηφιοποιηθεί μεγάλος όγκος δικαστικών και κυβερνητικών αρχείων και θα διασταυρωθούν οι πληροφορίες με ειδικό λογισμικό. Επίσης, θα χρηματοδοτηθούν εκσκαφές σε μέρη που πιθανολογείται ότι υπάρχουν θαμμένα πτώματα.
Την περίοδο της δικτατορίας (1973-1990), περίπου 40.175 άνθρωποι εκτελέστηκαν, φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν ή εξαφανίστηκαν.
Ο υπουργός δικαιοσύνης και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Luis Cordero Vega, δήλωσε ότι από την επικείμενη έρευνα λείπει η προσπάθεια απόσπασης πληροφοριών από το στρατό ή από καταδικασμένους που εκτίουν ποινή.
Σύμφωνα με οργανώσεις και τους συγγενείς των θυμάτων, το βασικό εμπόδιο στις έρευνες του παρελθόντος ήταν η άρνηση των ενόπλων δυνάμεων να δημοσιεύσουν κρίσιμα στοιχεία που είχαν στην κατοχή τους.
Μεταξύ 1973-1990 εξαφανίστηκαν συνολικά 1469 άνθρωποι, από τους οποίους μόνο 307 βρέθηκαν με ιδιωτικές έρευνες από τις οικογένειές τους σε συνεργασία με σχετικές οργανώσεις, αλλά όχι με κρατική βοήθεια.