Ο Αώος (Vjosa), ένας από τους τελευταίους άγριους ποταμούς στην Ευρώπη, που φιλοξενεί περισσότερα από 1.000 είδη ζώων και φυτών, ανακηρύχθηκε σε εθνικό πάρκο από την αλβανική κυβέρνηση, καθιστώντας το, το πρώτο του είδους στην ήπειρο.
Ο Αώος έχει μήκος 270 χλμ και πηγάζει από τα βουνά της Πίνδου στην Ελλάδα και μέσα από στενά φαράγγια, πεδιάδες και δάση στην Αλβανία, εκβάλει στις ακτές της Αδριατικής. Χωρίς φράγματα ή άλλες τεχνητές κατασκευές, είναι πλούσιος σε πανίδα καθώς αποτελεί το σπίτι πολλών άγριων ζώων, όπως βίδρες, του απειλούμενου με εξαφάνιση Ασπροπάρη (είδος γύπα) και του, επίσης, υπό εξαφάνιση βαλκανικού λύγκα, που εκτιμάται ότι μόνο 15 έχουν απομείνει στην Αλβανία.
Χωρίς φράγματα ή άλλα τεχνητά έργα, φιλοξενεί πάνω από 1.000 είδη ζώων και φυτών, μερικά εκ των οποίων είναι υπό εξαφάνιση.
Εδώ και χρόνια, το εύθραυστο οικοσύστημα του Αώου απειλείται, μιας και κάποια στιγμή σχεδιάζονταν έως και 45 υδροηλεκτρικά εργοστάσια σε ολόκληρο το μήκος του.
Την Τετάρτη, μετά από αγώνα διαφόρων ΜΚΟ που κράτησε σχεδόν μια δεκαετία, ο Αώος ανακηρύχθηκε ως το πρώτο εθνικό πάρκο άγριου ποταμού στην Ευρώπη. Οι περιβαλλοντολόγοι χαρακτήρισαν την απόφαση ιστορική και πλέον η Αλβανία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της προστασίας των ποταμών.
Ο πρωθυπουργός της Αλβανίας, Edi Rama, ανακοίνωσε την δημιουργία του πάρκου κατά την διάρκεια μιας τελετής στο Τεπελένι, παρουσία τοπικών φορέων και υπουργών. Χαρακτήρισε τη δημιουργία του εθνικού πάρκου ως μια «πραγματικά ιστορική στιγμή» για τη φύση, καθώς και για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη του τόπου.
«Σήμερα προστατεύουμε μια για πάντα το μοναδικό άγριο ποτάμι στην Ευρώπη», είπε. «Αυτό πρόκειται για αλλαγή νοοτροπίας. Η προστασία μιας περιοχής δεν σημαίνει ότι την αποκόπτεις από την οικονομική ανάπτυξη».
Τόνισε ότι τα εθνικά πάρκα προσελκύουν 20% περισσότερους τουρίστες σε σύγκριση με τις μη προστατευόμενες περιοχές.